
Những Lỗi Thường Gặp Khi Vẽ Chân Dung Và Cách Sửa
Vẽ chân dung là một trong những thể loại khó nhất trong hội họa. Để có được một bức chân dung sống động, nghệ sĩ cần hiểu rõ về tỷ lệ, bố cục, ánh sáng, và biểu cảm của nhân vật. Tuy nhiên, người mới bắt đầu thường mắc phải một số lỗi cơ bản làm cho bức tranh trở nên thiếu tự nhiên. Dưới đây là những lỗi phổ biến khi vẽ chân dung và cách khắc phục.
1. Tỷ lệ khuôn mặt không chính xác
Lỗi thường gặp:
- Đầu quá to hoặc quá nhỏ so với cơ thể.
- Mắt, mũi, miệng không đúng vị trí, khiến khuôn mặt bị lệch.
- Hai mắt không cân đối, một bên to một bên nhỏ.
Cách khắc phục:
- Sử dụng kỹ thuật vẽ khung lưới hoặc chia khuôn mặt theo các đường hướng dẫn (đường giữa mặt, đường ngang qua mắt, mũi, miệng).
- Quan sát thật kỹ mẫu vẽ và đo đạc tỷ lệ bằng bút chì trước khi vẽ chi tiết.
- Luyện tập vẽ phác thảo nhiều lần trước khi đi vào chi tiết.
2. Vẽ mắt thiếu sức sống
Lỗi thường gặp:
- Đồng tử không nằm đúng vị trí, làm nhân vật trông vô hồn.
- Hai mắt không cùng hướng nhìn.
- Không có độ phản chiếu ánh sáng trong mắt, khiến mắt bị đục.
Cách khắc phục:
- Luôn quan sát hướng ánh sáng để tạo điểm sáng trong mắt.
- Để đồng tử đúng vị trí, có thể sử dụng kỹ thuật kẻ đường dẫn hướng.
- Chú ý phần mí mắt trên thường có bóng, mí dưới sáng hơn để tạo độ sâu.

3. Mũi bị méo hoặc phẳng
Lỗi thường gặp:
- Mũi không có khối, nhìn bị bẹt.
- Đường nét mũi quá cứng, làm mất đi sự mềm mại.
- Sống mũi bị lệch, không thẳng hàng với trục khuôn mặt.
Cách khắc phục:
- Xác định nguồn sáng để đánh bóng đúng, tạo cảm giác mũi có khối.
- Không nên vẽ đường viền quá cứng, thay vào đó hãy sử dụng các mảng sáng tối để mô tả hình khối.
- So sánh khoảng cách giữa mũi và mắt để đảm bảo cân đối.
4. Miệng không tự nhiên
Lỗi thường gặp:
- Miệng vẽ quá nhỏ hoặc quá lớn so với khuôn mặt.
- Thiếu độ cong tự nhiên của môi.
- Không có bóng ở dưới môi, làm miệng trông phẳng.
Cách khắc phục:
- Quan sát hình dạng môi khi nhân vật cười, nói, hoặc ở trạng thái bình thường để vẽ đúng.
- Dùng nét mềm để tạo độ tự nhiên cho đôi môi.
- Chú ý bóng đổ ở dưới môi để tạo cảm giác có khối.
5. Vẽ tai bị sai vị trí
Lỗi thường gặp:
- Tai quá cao hoặc quá thấp so với mắt.
- Hình dạng tai không đúng, thiếu các đường cong đặc trưng.
Cách khắc phục:
- Nhớ rằng tai thường nằm ngang với đường mũi và chân mày.
- Quan sát kỹ cấu trúc tai trước khi vẽ.
- Không cần vẽ chi tiết quá nhiều, chỉ cần đủ để thể hiện hình khối.
6. Tóc trông như một khối cứng
Lỗi thường gặp:
- Vẽ tóc như một mảng màu đồng nhất, không có độ chuyển.
- Không phân chia lọn tóc, làm tóc trông giả.
- Không chú ý đến hướng tóc mọc.
Cách khắc phục:
- Vẽ tóc theo từng lọn nhỏ thay vì vẽ cả mảng.
- Tạo điểm sáng và tối trong tóc để làm tóc trông tự nhiên hơn.
- Chú ý hướng tóc mọc từ chân tóc đến ngọn tóc để tạo độ mềm mại.

7. Cổ và vai không đúng tỷ lệ
Lỗi thường gặp:
- Cổ quá nhỏ hoặc quá to so với đầu.
- Vai bị cứng, không tự nhiên.
Cách khắc phục:
- Cổ thường có chiều rộng gần bằng khoảng cách giữa hai bên hàm.
- Vai không nên quá ngang hay quá dốc, hãy quan sát thật kỹ mẫu vẽ.
- Vẽ các đường cơ bản trước khi đi vào chi tiết.
8. Bố cục không hợp lý
Lỗi thường gặp:
- Nhân vật bị đặt lệch quá nhiều ra khỏi khung hình.
- Không có khoảng cách hợp lý giữa đầu và mép giấy.
Cách khắc phục:
- Dùng bố cục 1/3 để tạo sự hài hòa.
- Chừa không gian hợp lý xung quanh nhân vật.
- Sử dụng đường lưới hoặc khung tỷ lệ trước khi vẽ.
9. Ánh sáng và bóng đổ không chính xác
Lỗi thường gặp:
- Không xác định rõ nguồn sáng.
- Bóng quá cứng hoặc quá mờ, làm mất đi cảm giác ba chiều.
Cách khắc phục:
- Xác định nguồn sáng chính trước khi vẽ.
- Dùng tông màu sáng tối phù hợp để tạo độ sâu.
- Tránh làm bóng quá nét hoặc quá loang lổ.
10. Chưa luyện tập đủ
Lỗi thường gặp:
- Vẽ một lần rồi bỏ, không luyện tập thường xuyên.
- Chưa rèn luyện kỹ năng quan sát đủ.
Cách khắc phục:
- Luyện tập vẽ chân dung từ nhiều góc độ khác nhau.
- Chép tranh của các họa sĩ giỏi để học cách họ xử lý chi tiết.
- Vẽ phác thảo nhanh để cải thiện tốc độ và khả năng quan sát.
Vẽ chân dung không chỉ đòi hỏi kỹ thuật mà còn cần luyện tập kiên trì. Bằng cách nhận diện và khắc phục những lỗi trên, bạn sẽ dần nâng cao tay nghề và tạo ra những bức chân dung chân thực, sống động hơn. Hãy tiếp tục vẽ mỗi ngày và đừng ngại thử nghiệm những cách vẽ mới để tìm ra phong cách riêng của mình! 🎨✨